Kunnen je woorden psychose voorspellen?

Kunnen je woorden je geestelijke gezondheid voorspellen?
Kunnen de manieren waarop je praat en schrijft je toekomstige geestelijke toestand voorspellen? Neurowetenschapper Mariano Sigman reflecteert op deze vraag in een fascinerende Ted-talk. Aanvankelijk onderzocht Sigman de ontwikkeling van introspectie in de Oud-Griekse traditie. Inmiddels blijken de algoritmes (computeropdrachten), die aan de hand van woorden het innerlijke leven kunnen duiden, ook de ontwikkeling van schizofrenie te kunnen voorspellen.

De ontwikkeling van de introspectie
Uit de archieven weten we hoe oude Grieken leefden, maar hoe dachten ze? Zijn bewustzijn verbeelding en dromen altijd hetzelfde geweest of hebben de sociale ontwikkelingen het menselijk denken veranderd? En kan wetenschap deze vraag beantwoorden?

Drieduizend jaar geleden hoorden mensen in verschillende tradities en verschillende plekken op de wereld stemmen waarvan ze dachten dat ze van Goden of van muzen kwamen. Pas in de loop der jaren begonnen mensen te onderkennen dat ze zelf de makers en eigenaren van deze innerlijke stemmen waren. En met dit inzicht begon de introspectie; De mogelijkheid om te denken over het eigen denken.
Door computeranalyses van de woorden die in oude geschriften voorkomen, kan nu de ontwikkeling van introspectie in een grafiek worden weergegeven. Een duidelijke piek is te zien bij de geschriften van Augustinus.

Een kwantitatieve wetenschap van abstracte concepten
Voor deze analyses is een digitale ruimte van woorden gebouwd waarin alle woorden staan en waarin de afstand tussen twee afzonderlijke woorden iets zegt over hun onderlinge relatie. Wandelen in deze ruimte is als wandelen in de geest. Het computerprogramma identificeert de woorden die volgens onze intuïtie geplaatst moeten worden in de buurt van introspectie. Woorden als zelf, schuld, reden, emotie staan dicht bij introspectie terwijl woorden als rood, voetbal, kaars en banaan er ver vandaan staan. Op deze manier worden abstracte concepten toegankelijk voor kwantitatieve wetenschap.

Voorspellen van psychose
Op een vergelijkbare manier hebben Mariano Sigman en Guillermo Cecchi geprobeerd of ze de ontwikkeling van psychose konden voorspellen aan de hand van de vraag of de woorden die we vandaag spreken, schrijven, mailen, twitteren, iets kunnen zeggen over onze geestestoestand over een paar dagen, een paar maanden of over een paar jaar?

Hiertoe analyseerden Sigman en Cecchi ingesproken tekst van 34 jonge mensen met een hoog risico op psychose. Drie jaar lang vonden ze niets; Er was onvoldoende informatie in de semantiek (betekenis van woorden) om de toekomstige organisatie van de geest te voorspellen.

Toen realiseerden ze zich dat het wellicht niet zo belangrijk was wat er werd gezegd maar hoe het werd gezegd. Het ging er niet om in welk semantisch gebied de woorden zich bevinden maar om hoe ver en hoe snel er tussen verschillende semantische gebieden wordt gesprongen.
Daarmee kwamen ze op het begrip 'semantische samenhang': Het bleek dat een algoritme gebaseerd op semantische samenhang, bij de 34 proefpersonen met 100 % zekerheid kon voorspellen wie een psychose zou ontwikkelen en wie niet. Dit was nooit eerder in klinisch onderzoek bereikt.

Bekijk de Ted-Talk

Gecategoriseerd in :Kennisbank, WaarnemingGedrag

Dit bericht is geschreven door Redactie